Wśród dotychczasowych publikacji na temat życia i działalności Kardynała A. S. Sapiehy na szczególną uwagę zasługują: dwa tomy Ksiąg Sapieżyńskich pod red. Jerzego Wolnego i przy współpracy Romana Zawadzkiego (I tom wydano w roku 1982,a II tom w 1986), Książę Niezłomny. Kardynał Adam Stefan Sapieha, pod red. Romana Bogacza (wydano w 2001 roku), Bolesław Przybyszewski, Adam Stefan Kardynał Sapieha. Pasterz dobry – Książę Niezłomny 1867-1951 (wydano w 2002 roku) oraz edycja źródłowa w części poświęcona tej postaci W obronie Ojczyzny i Kościoła. Komunistyczna bezpieka wobec biskupów polskich, pod red. Józefa Mareckiego i Filipa Musiała (wydano w 2009 roku). Publikacje oparte są na rzetelnych badaniach, jednak wykorzystują tylko niewielką cześć dostępnych materiałów źródłowych.

            Po niemal 40 latach od ukazania się pierwszego tomu Księgi Sapieżyńskiej, na fali powrotu zainteresowania życiem i działalnością Księcia Niezłomnego, jego znaczącej roli w umacnianiu Kościoła rzymskokatolickiego w czasie wielkiej wojny, a później w okresie rodzącej się i utrwalającej II Rzeczypospolitej targanej niepokojami społecznymi i politycznymi, dalej, jednoznacznego stanowiska bezwzględnej wierności diecezji, za którą czuł się odpowiedzialny w latach niemieckiej okupacji oraz troski o osierocony Kościół katolicki na ziemiach polskich, aż po niepewność lat komunistycznego zniewolenia – powróciła niegdysiejsza idea edycji źródeł archiwalnych ukazujących kard. Adama Stefana Sapiehę jako świadka historii. Grupa historyków w większości związana z Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie skupiona wokół „Forum Sapieżyńskiego” podjęła prace nad edycją źródeł ukazujących wspomnianego hierarchę jako duszpasterza oraz działacza kościelnego, charytatywnego, społecznego i politycznego.

                Założeniem autorów projektu było opublikowanie źródeł archiwalnych, które nie są dostępne ogółowi badaczy, a które znajdują się w archiwach w Polsce i poza jej granicami. Przeprowadzono kwerendę w ponad 40 archiwach i bibliotekach krajowych oraz zagranicznych, wyselekcjonowano stosowny materiał źródłowy, podzielono tematycznie umieszczając w jednym z pięciu tomów, a teksty obcojęzyczne przetłumaczono na język polski. Poszczególne dokumenty w obrębie tomu ułożono chronologicznie nadając im kolejny numer oraz tytuł. W każdym z pięciu tomów przyjęto taki sam układ, kolejno zamieszczając wstęp, życiorys Adama Stefana Sapiehy, tekst źródłowy, wykaz skrótów, bibliografię oraz spis dokumentów, indeksy osób i nazw geograficznych. Dopełnieniem całości są ilustracje przedstawiające Księcia Metropolitę i miejsca z nim związane oraz edytowane dokumenty źródłowe. Efektem finalnym jest publikacja licząca pięć tomów i zawierająca łącznie 554 teksty źródłowe.

              Nasze poszukiwania archiwalne, kwerendy, prace edytorskie i redakcyjne, traktujemy jako szczególny wyraz wdzięczności Bożej Opatrzności za życie i działalność oraz obecność w królewskim mieście Krakowie jednego z najwybitniejszych polskich kościelnych hierarchów I połowy XX wieku. To także spłata długu wdzięczności wobec Adama Stefana Sapiehy w imieniu tych wszystkich, którzy przez dziesięciolecia korzystali z jego duchowej posługi, zabiegów w pozyskiwaniu środków dla głodnych i potrzebujących materialnej pomocy, niezwykłego poświęcenia dla Kościoła, Ojczyzny i Narodu.

           Życzę wszystkim Czytelnikom, by spotkanie z Adamem Stefanem Sapiehą uzmysłowiło wszystkim, że bez względu na epokę historyczną, współczesne nam czasy, wydarzenia czy dziejowe wypadki należy być człowiekiem wiary, życie budować na prawie Bożym, z szacunkiem odnosić się do każdego człowieka oraz mieć przed oczyma troskę o Naród i Ojczyznę.

ks. prof. zw. dr hab. Józef Marecki
kierownik projektu